Czas docenić wysiłek pełnomocników – Prezes KRRP interweniuje w sprawie stawek
Prezes KRRP Włodzimierz Chróścik zwrócił się do 394 prezesów sądów powszechnych i administracyjnych oraz do stowarzyszeń sędziowskich z apelem o szersze stosowanie mechanizmu przewidzianego w § 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 14 maja 2024 r. Przepis ten umożliwia przyznanie wynagrodzenia za pomoc prawną z urzędu w wysokości przekraczającej stawkę podstawową – nawet do 600% – uwzględniając m.in.: nakład pracy radcy prawnego, charakter i liczbę wykonanych czynności, stopień zawiłości sprawy, wartość przedmiotu sporu, wkład pełnomocnika w wyjaśnienie zagadnień ważnych dla orzecznictwa lub doktryny.
Pismo jest odpowiedzią na utrzymujące się systemowe braki w zasadach wynagradzania pełnomocników z urzędu oraz na przedłużający się proces legislacyjny mający na celu ich reformę.
Wskazana regulacja wciąż pozostaje marginalnie stosowana, mimo że spełnia warunki pozwalające na częściowe zrównoważenie wieloletniego braku waloryzacji stawek podstawowych.
– Do czasu wdrożenia niezbędnych zmian systemowych, należy konsekwentnie sięgać po dostępne już instrumenty prawne umożliwiające bardziej adekwatne wynagradzanie pracy radców prawnych – podkreśla Prezes KRRP Włodzimierz Chróścik.
W sytuacjach, w których zachodzą przesłanki określone w § 4 rozporządzenia z 14 maja 2024 r., warto, aby radcowie prawni świadomie korzystali z możliwości ubiegania się o wynagrodzenie przekraczające stawkę podstawową, składając stosowny wniosek do sądu. Takie działania mogą sprzyjać ugruntowaniu praktyki orzeczniczej uwzględniającej rzeczywiste zaangażowanie pełnomocnika oraz wspierać szersze stosowanie dostępnych już rozwiązań prawnych.
Inicjatywę wspierają dziekani rad okręgowych izb radców prawnych, którzy rozpoczęli spotkania z prezesami sądów. Rozmowy te koncentrują się na realnych uwarunkowaniach świadczenia pomocy z urzędu oraz potrzebie urealnienia wyceny pracy pełnomocników.
Prezes KRRP poinformował także o powyższych działaniach Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara, apelując o intensyfikację prac legislacyjnych nad systemową reformą pomocy prawnej z urzędu. Z zapewnień pełnomocnika Ministra ds. kosztów pomocy prawnej Jacka Różyckiego wynika, że Ministerstwo zamierza wesprzeć apel Prezesa KRRP także w komunikacji kierowanej do środowiska sędziowskiego.