Konferencja „Ochrona prawników przed utożsamianiem ich z klientami” z udziałem przedstawicieli samorządu radcowskiego
Wydarzenie, mające miejsce 8 września 2025 r., odbyło się w ramach projektu UE Pravo-Justice. Eksperci dyskutowali o nowych rozwiązaniach w prawie ukraińskim, konsekwencjach naruszania zasady nieutożsamiania prawników z ich klientami oraz znaczeniu niedawno przyjętej Konwencji Rady Europy o ochronie zawodu prawnika. W wydarzeniu udział wzięli przedstawiciele samorządu radcowskiego: Maria Ślązak i Alicja Jagielska-Burduk.
Konferencja „Ochrona prawników przed utożsamianiem ich z klientami” (Protecting Lawyers from Identification with Their Clients: International Standards and Ukrainian Legislation) została zorganizowana w ramach projektu UE Pravo-Justice. Dotyczyła prawa ukraińskiego, dyskutowano o nowej ustawie wprowadzającej konsekwencje finansowe za naruszanie zasady nieutożsamiania prawników z ich klientami oraz o znaczeniu nowej Konwencji o ochronie zawodu prawnika we wzmacnianiu niezależności prawników.
W panelu dotyczącym konwencji udział wzięły r. pr. Maria Ślązak – Past President of the Council of Bars and Law Societies of Europe (CCBE) and Immediate Past President of the European Association of Lawyers (AEA-EAL), członek Komisji Zagranicznej KRRP oraz r. pr. Alicja Jagielska-Burduk, Przewodnicząca Komisji Zagranicznej i członek Prezydium KRRP.
Maria Ślązak wskazała, że w całym demokratycznym świecie powszechnie respektowana jest zasada nieutożsamiania prawników z klientami, bo jej przestrzeganie:
- chroni prawników przed stygmatyzacją za wykonywanie ich pracy,
- zapewnia każdemu, nawet najbardziej groźnym przestępcom, prawo do bycia reprezentowanym przez prawnika,
- wzmacnia niezależność prawnika, umożliwiając mu wykonywanie pracy bez obaw o wystąpienie niekorzystnych konsekwencji. Wszystko to ma na celu zapewnienie każdemu rzeczywistego dostępu do wymiaru sprawiedliwości.
Natomiast Alicja Jagielska-Burduk przywołała przyjęte w czerwcu tego roku Warszawskie Zasady Praworządności (Warsaw Priciples for the Rule of Law) i zawarte w dokumencie wezwanie rządów do ratyfikacji konwencji luksemburskiej oraz kwestię istotną po wejściu konwencji w życie, dotyczącą przygotowania kwestionariuszy i wypełniania obowiązku raportowania przez państwa-strony konwencji.
Dyskusja odbyła się w kluczowym momencie dla Ukrainy, gdzie zawód prawnika mierzy się z bezprecedensowymi wyzwaniami. W warunkach wojny oraz sprawiedliwości wielu prawników udziela profesjonalnej pomocy osobom oskarżonym o zdradę, zbrodnie wojenne czy inne szczególnie wrażliwe przestępstwa. Sytuacja ta wiąże się z rosnącym ryzykiem utożsamiania prawników ze sprawami lub działaniami ich klientów, co w istotny sposób zagraża bezpieczeństwu oraz niezależności przedstawicieli tego zawodu. Z drugiej strony wyrażano obawy, czy ustanowienie kar pieniężnych za utożsamianie prawnika z klientem i jego sprawami nie ograniczy swobody wypowiedzi, szczególnie w mediach. W tym kontekście niezwykle istotne znaczenie ma niedawne przyjęcie przez Radę Europy Konwencji o ochronie zawodu prawnika, a zwłaszcza jej postanowień dotyczących zarówno zakazu utożsamiania prawników z klientami, jak i swobody wypowiedzi.
1 / 4