Opinia Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych w sprawie senackiego projektu ustawy z dnia 17 stycznia 2020 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw

Samorząd zawodowy radców prawnych z aprobatą odnosi się do propozycji, ujętych w opiniowanym projekcie. Zawarte w nim rozwiązania szczegółowe korelują z celami, wskazanymi w jego uzasadnieniu. W ocenie Krajowej Rady Radców Prawnych zmierzają one do rzeczywistego powstrzymania narastającego chaosu w polskim wymiarze sprawiedliwości, wywołanego wprowadzeniem przez ustawodawcę niezgodnych z Konstytucją oraz prawem unijnym zmian w zakresie dotyczącymi zarówno trybu wyboru członków KRS, rekrutujących się spośród sędziów, jak również sposobu organizacji i funkcjonowania tego organu, a także mechanizmów realizacji jednego z podstawowych jego zadań, jakim jest udział w procedurze powoływania sędziów w sposób zgodny ze standardami niezależności sądów i niezawisłości sędziów.

W toku całego procesu reformowania ustroju władzy sądowniczej, w szczególności zaś wymiaru sprawiedliwości, rozpoczętego w okresie funkcjonowania Sejmu VIII kadencji i kontynuowanego w Sejmie obecnej kadencji, Krajowa Rada Radców Prawnych wyrażała jednoznacznie negatywne stanowisko odnoszące się do niezgodnych z Konstytucją oraz prawem UE rozwiązań dotyczących Trybunału Konstytucyjnego, ustroju sądów powszechnych, ustroju prokuratury, a także ustroju KRS. Począwszy od opinii dotyczącej rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o KRS z dnia 14 marca 2017 r., uchwalonego przez Sejm dnia 12 lipca 2017 r., a następnie „zawetowanego” przez Prezydenta Rzeczypospolitej, a skończywszy na opinii w sprawie projektu ustawy z dnia 12 grudnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw, uchwalonego przez Sejm dnia 20 grudnia 2019 r., Krajowa Rada Radców Prawnych w licznych opiniach i stanowiskach wskazywała na daleko idące, negatywne konsekwencje wprowadzania tych regulacji dla polskiego porządku prawnego, zarówno w wymiarze krajowym, jak i międzynarodowym.
Propozycje zawarte w opiniowanym projekcie nie tylko wychodzą naprzeciw sugestiom, konsekwentnie przedkładanym przez Krajową Radę Radców Prawnych we wskazanym okresie, a dotyczącym potrzeby dostosowania ustroju polskiego wymiaru sprawiedliwości do standardów demokratycznych, ale zawierają również rozwiązania zmierzające do podwyższenia owych standardów, w stosunku do stanu poprzedzającego proces owych zmian. W zakresie dotyczącym swoistego restitutio in integrum organizacji i funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości na pełną aprobatę zasługuje przede wszystkim uchylenie aktualnie obowiązującego art. 9a) ustawy o KRS, zatem zniesienie wyboru sędziów do KRS przez posłów i powrót do formuły wybierania sędziów do KRS przez gremia sędziowskie, stosownie do propozycji ujętej w art. 1 pkt 2 projektu. Krajowa Rada Radców Prawnych również jednoznacznie pozytywnie ocenia projekt w odniesieniu do: likwidacji IDSN, przywrócenia autonomii regulaminowej SN, wygaśnięcie z mocy prawa mandatów członków KRS, wybranych na podstawie art. 9a) ust. 1 ustawy nowelizowanej, zmniejszenia wpływu Ministra Sprawiedliwości na przebieg postępowań dyscyplinarnych wobec sędziów, a także zwiększenia sądowej kontroli legalności uchwał KRS, poprzez modyfikację brzmienia art. 44 ust. 1 ustawy nowelizowanej.

Szczegóły w załączeniu.