Stanowisko Komisji Praw Człowieka KRRP ws. ochrony godności osób LGBT

Komisja Praw Człowieka Krajowej Rady Radców Prawnych w związku z wydarzeniami, jakie miały miejsce w Białymstoku 20.07.2019 r. podczas legalnego zgromadzenia – Marszu Równości wyraża zaniepokojenie niezapewnieniem przez władze publiczne warunków swobodnego i bezpiecznego wyrażania poglądów przez obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. Wydarzenia w Białymstoku stanowiły jeden z wielu zaistniałych w ostatnich miesiącach w przestrzeni publicznej przejawów skrajnej nietolerancji. Akty agresji słownej i fizycznej skutkujące znieważeniem, czy naruszeniem nietykalności cielesnej, podobnie jak stygmatyzowanie i dehumanizowanie osób LGBT zasługują na szczególne potępienie.

Niepokojący jest również systemowy brak państwowych działań prawnych i edukacyjnych realnie gwarantujących i upowszechniających prawa i wolności obywatelskie wynikające z art. 32 Konstytucji RP.

Wolność zgromadzeń, obejmująca prawo do bezpiecznego gromadzenia się i prezentowania poglądów w miejscach publicznych, zagwarantowana jest zarówno w art. 57 Konstytucji RP, jak i w aktach prawa międzynarodowego – Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Polska jest zobowiązana do zapewnienia realnej możliwości korzystania z tego prawa, tak jak i bezpieczeństwa osób z niego korzystających. Dotyczy to zwłaszcza zgromadzeń przedstawicieli grup społecznych, które wymagają szczególnej ochrony jako przynależące do różnego rodzaju mniejszości, czy też głoszących mniej popularne społecznie poglądy. Grupy takie są bowiem bardziej narażone na ideologicznie motywowaną wiktymizację.

Mając na uwadze zasady sprawowania władzy publicznej w demokratycznym państwie prawnym, a w tym obowiązek zapewnienia przez państwo bezpieczeństwa obywatelom, Komisja wyraża nadzieję, że odpowiednie służby skuteczniej zapobiegać będą w przyszłości aktom dyskryminacji i nietolerancji wobec osób LGBT. Natomiast w przypadku zagrożenia uniemożliwienia przeprowadzenia legalnego zgromadzenia, bądź obawy podejmowania  innych działań dyskryminujących, zostaną podjęte przez nie stosowne czynności prewencyjne.

Komisja apeluje do Koleżanek i Kolegów radców prawnych o udzielanie pomocy prawnej osobom pokrzywdzonym dyskryminacją m.in. ze względu na przynależność do grupy osób LGBT oraz o podejmowanie działań edukacyjnych mających na celu upowszechnianie wiedzy o zakresie i charakterze praw i wolności wynikających z Konstytucji RP oraz obowiązujących aktach prawa międzynarodowego. Normy te zapewniają bowiem poszanowanie i ochronę przyrodzonej, niezbywalnej i nienaruszalnej godności każdego człowieka.

Przewodnicząca Komisji Praw Człowieka
przy Krajowej Radzie Radców Prawnych
Magdalena Witkowska