Stanowisko Zarządu SSP „Iustitia” w sprawie niektórych rozwiązań wprowadzonych ustawą z dnia 13.06.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (UD 309)

Zarząd Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia” krytycznie ocenia zmiany wprowadzone ustawą z dnia 13.06.2019 r. w zakresie odrzucania środków zaskarżenia (art. 130 [2a] k.p.c.) oraz ograniczenia zasady jawności w postępowaniu cywilnym (m.in. art. 148 kpc, art. 148 [1] k.p.c., art. 191 [1] k.p.c.).

Po zapoznaniu się z uchwalonymi przez Sejm przepisami oraz poważnymi zastrzeżeniami przedstawicieli doktryny a także środowiska adwokackiego i radcowskiego Zarząd odstępuje od stanowiska z dnia 15.12.2017 r. dotyczącego pierwotnego projektu (UD 309) w powyższym zakresie.

W szczególności Zarząd wskazuje, że rozszerzenie możliwości wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym na inne przypadki niż uznanie powództwa, przy bardzo ogólnych przesłankach („całokształt przytoczonych twierdzeń i dowodów”), narusza konstytucyjną zasadę jawności postępowania sądowego i prowadzi do naruszenia fundamentalnego prawa do sądu (art. 45 Konstytucji RP).

Należy podzielić pogląd, iż konstrukcja ostatecznie przyjęta w art. 130 [2a] k.p.c. prowadzi do niedopuszczalnego finansowego „ukarania” strony za błąd profesjonalnego pełnomocnika (konieczność uiszczenia opłaty dodatkowej równej opłacie od odrzuconego środka zaskarżenia). Przy wyższej wysokości opłaty może to faktycznie zamknąć stronie drogę do zaskarżenia orzeczenia.