Posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach
W dniu 23 kwietnia 2015 r. odbyło się posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, na którym rozpatrywane było Sprawozdanie Podkomisji Stałej do spraw nowelizacji prawa cywilnego z dnia 9 kwietnia 2015 r., sporządzone po rozpatrzeniu przez nią rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2678). W posiedzeniu udział wzięli Prezes KRRP r. pr. Dariusz Sałajewski i Wiceprezes KRRP r. pr. Arkadiusz Bereza, a także przedstawiciele NRA z Sekretarzem NRA adw. Rafałem Dębowskim na czele. Do wielu rozwiązań zawartych w tym obszernym projekcie Krajowa Rada Radców Prawnych odnosiła się w stanowiskach przedstawianych w ramach konsultacji społecznych, a później na pierwszym etapie prac legislacyjnych w Sejmie (stanowiska umieszczone są na stronie KRRP w zakładce OBSiL).
Projekt przewidywał m.in. zmianę art. 759 (2) ustawy – Kodeks postępowania cywilnego poprzez rozszerzenie kręgu podmiotów mogących zostać ustanowionymi pełnomocnikami w postępowaniu egzekucyjnym na wszystkie osoby posiadające zdolność procesową. Krajowa Rada Radców Prawnych niezwykle krytycznie oceniła projektowaną zmianę (w piśmie skierowanym do członków komisji: https://biblioteka.kirp.pl/items/show/407) postulując jednocześnie jej usunięcie z projektu. Prezes KRRP Dariusz Sałajewski wskazywał, że proponowane projektem brzmienie przepisu pozwalałoby na dopuszczenie osób niebędących profesjonalnymi pełnomocnikami do dokonywania w postępowaniu egzekucyjnym czynności o wysokim stopniu skomplikowania. Przedstawiona argumentacja, jak i stanowisko zajęte na posiedzeniu przez przedstawicieli KRRP, przy wsparciu adwokatury, znalazły uznanie w oczach posłów. Poprawka polegająca na skreśleniu w/w przypisu została zgłoszona przez posłów i przyjęta przez Komisję.
Przyjęte przez Komisję zostały również poprawki zgłoszone przez Naczelną Radę Adwokacką, a poparte przez Krajową Radę Radców Prawnych, dotyczące zmiany § 4 art. 131 (1) oraz 132 ustawy – Kodeks postępowania cywilnego. Zmiana § 4 art. 131 (1) k.p.c. polegała na przyznaniu również adresatowi będącemu adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym, radcą Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, organem władzy publicznej albo innym organem państwowym, który dokonał wyboru wnoszenia pism za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, możliwości rezygnacji z doręczenia elektronicznego, co zapewni każdemu uczestnikowi postepowania równe prawa bez względu na to czy jest reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika czy też działa samodzielnie. Postulowana zmiana art. 132 k.p.c. ma zaś na celu umożliwienie pełnomocnikowi zamiast dołączania dowodu doręczenia drugiej stronie odpisu pisma procesowego albo dowodu jego wysłania przesyłką poleconą, składania oświadczenia o tym, że odpis pisma procesowego pełnomocnikowi drugiej strony został doręczony lub został nadany przesyłką poleconą, co przyczyni się do przyspieszenia i usprawnienia postępowania. Analogiczne rozwiązanie zostało już wprowadzone przy okazji nowelizacji ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Wiceprezes KRRP Arkadiusz Bereza wskazał, że w takiej sytuacji nie ma podstaw do różnicowania obowiązków zawodowych pełnomocników radców prawnych i adwokatów w postępowaniu cywilnym i w postępowaniu sądowoadministracyjnym.
Niezależnie od zmian w procedurze cywilnej, projekt wprowadzał zmianę w ustawie o radcach prawnych, przewidując obowiązek prowadzenia przez rady okręgowych izb radców prawnych list radców prawnych, aplikantów radcowskich oraz prawników zagranicznych zamieszkałych na terenie ich właściwości. Zmianę tę uznano za przedwczesną, gdyż nie towarzyszyła jej zmiana art. 24 ust. 2 ustawy o radcach prawnych, który w obecnym brzmieniu umożliwia podjęcie uchwały o wpisie na listę radców prawnych przez radę okręgowej izby radców prawnych właściwą nie tylko ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o wpis, ale też ze względu na miejsce odbycia aplikacji lub miejsce złożenia wniosku. Wiceprezes KRRP Arkadiusz Bereza zwrócił uwagę, że rady nie mogą wziąć w pełni odpowiedzialności za rzetelność prowadzonych list radców prawnych zamieszkujących na obszarze działania izby i następnie za udostępnienie ich w systemie teleinformatycznym tworzonym na potrzeby wymiaru sprawiedliwości, a to z uwagi na brzmienie cytowanego wyżej art. 24 ust. 2 ustawy o radcach prawnych. W celu zapewnienia zgodności systemowej przepisów ustawy zaproponowano w trakcie posiedzenia komisji pozostawienie dotychczasowego brzmienia art. 52 ust. 4 ustawy o radcach prawnych. (stanowisko w piśmie skierowanym do członków komisji: https://biblioteka.kirp.pl/items/show/408).
Jednocześnie w aktualnej wersji projektu kształt zgodny z postulatami samorządów prawniczych otrzymały przepisy odnoszące się do szeroko pojętej informatyzacji i udostępniania wskazanym instytucjom publicznym aktualnej listy radców prawnych (adwokatów), aplikantów radcowskich (adwokackich) oraz prawników zagranicznych.