Spotkanie Prezesa KRRP z nowo powołanym Ministrem Sprawiedliwości
Prezes Krajowej Rady Radców Prawnych Włodzimierz Chróścik odbył spotkanie z nowym Ministrem Sprawiedliwości Waldemarem Żurkiem. Tematem rozmów były najważniejsze wyzwania stojące przed wymiarem sprawiedliwości, jak powinien a jak obecnie służy obywatelom oraz roli środowiska radców prawnych w jego funkcjonowaniu.
Reforma wymiaru sprawiedliwości i dostęp do prawa
Rozmowa stanowiła okazję do omówienia szeregu kluczowych tematów, w tym potrzeby głębokiej reformy sądownictwa, systemu pomocy prawnej z urzędu oraz nieodpłatnej pomocy prawnej. Prezes KRRP podkreślił konieczność:
- urealnienia stawek za sprawy prowadzone z urzędu,
- poprawy bezpieczeństwa prawnego obywateli,
- stworzenia nowoczesnego, kompleksowego systemu zapewniającego realny dostęp do prawa – niezależnie od sytuacji materialnej obywatela.
Zmiany w ustawie o radcach prawnych
Jednym z tematów rozmowy była potrzeba nowelizacji ustawy o radcach prawnych. Zwrócono uwagę, że obecnie obowiązujące przepisy od wielu lat nie były poddane kompleksowym zmianom, przez co nie odpowiadają już w pełni współczesnym realiom wykonywania zawodu radcy prawnego. Podkreślono konieczność dostosowania ustawy do aktualnych wyzwań, oczekiwań środowiska zawodowego oraz zmieniającego się otoczenia społeczno-gospodarczego.
Standardy konstytucyjne i europejskie
W odniesieniu do obecnej sytuacji w sądownictwie Prezes KRRP zaznaczył potrzebę przywrócenia konstytucyjnych i europejskich standardów w zakresie niezależnego, bezstronnego i dostępnego sądownictwa. Wskazał, że wszelkie zmiany w systemie wymiaru sprawiedliwości powinny być wprowadzane:
- w granicach Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
- zgodnie z prawem Unii Europejskiej,
- z poszanowaniem orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Zwrócono także uwagę, że odbudowa zaufania do instytucji wymiaru sprawiedliwości nie może opierać się na powracaniu do rozwiązań, które w przeszłości osłabiały fundamenty państwa prawa i zasadę równowagi władz.
Cyfryzacja sądownictwa i nowe technologie
Ważnym obszarem rozmowy była transformacja cyfrowa wymiaru sprawiedliwości, obejmująca m.in. rozwój sztucznej inteligencji, komunikacji elektronicznej oraz usprawnienie działania sądowych portali i rejestrów.
Zwrócono uwagę na potrzebę:
- zapewnienia wysokiego poziomu cyberbezpieczeństwa,
- automatyzacji procesów sądowych i administracyjnych,
- zgodności cyfrowych rozwiązań z wartościami europejskimi – w tym z przepisami unijnego rozporządzenia AI Act.
Współpraca samorządu z Ministerstwem
Spotkanie stanowiło istotny element dialogu pomiędzy samorządem radców prawnych a Ministerstwem Sprawiedliwości. Pokazało, że sprawy ważne dla obywateli, profesjonalistów prawniczych oraz całego wymiaru sprawiedliwości mogą i powinny być przedmiotem merytorycznej współpracy. Podkreślono znaczenie korzystania z wiedzy i doświadczeń profesjonalnych pełnomocników, praktyków oraz ekspertów. Tylko wspólne wypracowywanie rozwiązań daje realną szansę na poprawę dostępu do prawa i jakości funkcjonowania państwa prawa w Polsce.
W toku rozmowy poruszono również kwestie dotyczące:
- relacji między regulowaną a nieregulowaną pomocą prawną,
- potrzeby ochrony rynku usług prawniczych oraz rynku gospodarczego przed zjawiskami nieuczciwej konkurencji i naruszeniami zasad transparentności.