KIRP wspiera społeczne założenia ustawy o kontroli nad służbami

Fundacja Panoptykon we współpracy ze środowiskami prawniczymi i organizacjami społecznymi przygotowała założenia do ustawy o kontroli nad działaniami służb, która pozwoli im realizować niezbędne zadania, a jednocześnie zapewni ochronę przed naruszeniami przynależnych praw i wolności jednostki. Krajowa Izba Radców Prawnych wspiera tę inicjatywę – eksperci samorządu radcowskiego współtworzyli przedstawioną koncepcję.

Propozycja obejmuje:

• wprowadzenie mechanizmu informowania o fakcie poddania jednostki kontroli operacyjnej (np. podsłuchowi) lub pozyskiwania danych na jej temat – po 12 miesiącach od zakończenia kontroli,
• stworzenie niezależnego organu kontrolującego służby uprawnione do prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych.

To ważne zmiany dla każdego obywatela i obywatelki. Uzyskanie informacji o byciu przedmiotem zainteresowania służb nie tylko da podstawę do dochodzenia swoich praw (np. w przypadku nadużyć), ale także zwiększy świadomość funkcjonariuszy, że ich działania mogą podlegać weryfikacji. Natomiast niezależny organ kontrolujący służby miałby za zadanie chronić ludzi – niezależnie od obywatelstwa – przed nadmierną ingerencją w ich prawa i wolności. Podobne rozwiązania funkcjonują w innych krajach europejskich, np. w Niemczech, Belgii i Norwegii.

Założenia wspierają Krajowa Izba Radców Prawnych, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Fundacja Batorego oraz Amnesty International.

– Uczestniczyliśmy w ich tworzeniu, ponieważ uważamy je za niezwykle ważne z perspektywy gwarancji ochrony praw obywatelskich. Właśnie tak powinniśmy wzmacniać demokratyczne państwo prawa – mówi Włodzimierz Chróścik, Prezes Krajowej Rady Radców Prawnych.

– Pogląd, że w niebezpiecznych czasach prawa obywatelskie, w tym prywatność, muszą całkowicie ustąpić ochronie bezpieczeństwa jest błędny. Współczesne państwa demokratyczne są bowiem w stanie zapewnić względną równowagę ochrony obu wartości – życia prywatnego i sprawnego działania służb państwowych. W podobny sposób można i należy chronić tajemnicę zawodową radców prawnych i adwokatów, która nie jest przywilejem zawodowym, ale służy ochronie praw klientów. Dlatego też tak ważne są społeczne założenia ustawy przygotowane przez Fundację Panoptykon, dotyczące m.in. ukształtowania niezależnego organu kontroli nad działalnością służb czy poszanowania prawa obywateli do uzyskania informacji o prowadzonych wobec nich ich działaniach. Powinny one posłużyć przyjęciu przepisów przeciwdziałających arbitralności służb państwowych, które dotychczas prowadzą działalność inwigilacyjną praktycznie poza realną demokratyczną kontrolą – dodaje Mirosław Wróblewski, Przewodniczący Komisji Praw Człowieka KRRP.

Założenia trafią teraz do wszystkich partii politycznych. Inicjatorzy mają nadzieję, że po wyborach gotowe rozwiązania zostaną wykorzystane.

Więcej o projekcie można przeczytać tutaj: https://tiny.pl/cdql7.