Nowy numer kwartalnika „Radca Prawny. Zeszyty Naukowe”

Zachęcamy do lektury kolejnego numeru „Radcy Prawnego. Zeszytów Naukowych”. W skład zeszytu nr 4/2021 wchodzi dziewięć tekstów, w tym sześć artykułów problemowych, dwie glosy oraz przegląd orzecznictwa.

Część pierwszą, zawierającą artykuły problemowe otwiera wielce aktualny tekst Anny Marii Siwierskiej, dotyczący odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziego w Polsce w świetle wyroku TSUE z 15 lipca 2021 r. / C-791/19. Autorka stawia w nim tezę, że mechanizm odpowiedzialności dyscyplinarnej polegający na ochronie kształtu wypracowanych linii orzeczniczych i ograniczeniu wpływów politycznych w sądownictwie musi jednocześnie tworzyć instrumenty pozwalające na kontrolę zachowań sędziów o charakterze celowych i wynikających ze złej wiary naruszeń przepisów prawa krajowego i prawa Unii oraz takich naruszeń przepisów, które mają charakter wyjątkowo poważnych i rażących zaniedbań.

Także drugi artykuł, autorstwa Mirosławy Pytlewskiej, dotyka aktualnych i jak można przewidywać coraz częstszych w praktyce prawniczej zagadnień związanych z rozliczeniami majątkowymi oraz reprezentacją jednopłciowych partnerów w związkach nieformalnych. Autorka zwraca w nim uwagę, że małżonkowie jednopłciowi z zarejestrowanego poza Polską związku małżeńskiego nabywają prawa na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej obowiązującej w innym kraju, i że rodzi to skutki prawne na gruncie prawa polskiego. Podnosi jednak jednocześnie, że w sprawach życia codziennego oraz w obrocie prawnym partnerzy działają na podstawie bardzo szczegółowych pełnomocnictw, które dają im znacznie szerszy zakres praw niż te, do których uprawnieni są małżonkowie zgodnie z ustawową wspólnością majątkową małżeńską.

W tekście trzecim, Marka Szymanowskiego, zetkniemy się z bardzo praktycznym problemem rozbieżności interpretacyjnej występującej pomiędzy judykaturą a doktryną na tle regulacji zawartej w art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Przypomnijmy, że zgodnie z tym przepisem za pracownika uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. W artykule Autor wykłada pogląd, że skutkiem tej regulacji jest to, że to pracodawca jest płatnikiem składek również od przychodu pracownika osiąganego przez niego na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej z osobą trzecią.

Jako czwarty prezentujemy artykuł Michała Rudego pt. „Prawo humanitarnej ochrony zwierząt, jako dział kompleksowy prawa administracyjnego”. Autor zauważa, że humanitarna ochrona zwierząt tradycyjnie uznawana jest za część prawa ochrony środowiska, i że taka kwalifikacja budzi jego wątpliwości. Jako alternatywne ujęcie proponuje podział na działy kompleksowe prawa administracyjnego. W skład takiego działu, w celu zapewnienia pełniejszej ochrony danemu dobru chronionemu, oprócz typowych norm z zakresu reglamentacji administracyjnej, wchodzą normy z innych gałęzi prawa, to jest prawa cywilnego, czy prawa karnego. Jak się wydaje to ciekawe ujęcie może wywołać głosy polemiczne.

Część zawierającą artykuły problemowe zamykają dwa teksty także dotyczące prawa administracyjnego: Adriana Sypnickiego pt. „Budowa domów rekreacji indywidualnej a zasada zrównoważonego rozwoju” oraz Dominika Sypniewskiego, omawiający kompetencje organów nadzoru budowlanego wobec obiektów budowlanych niewymagających decyzji o pozwoleniu na budowę lub zgłoszenia. W pierwszym z nich przypomniano, że o ile przystąpienie do realizacji prac budowlanych może nastąpić poprzez dokonanie zgłoszenia robót budowlanych, o tyle ustalenie lokalizacji domu rekreacji indywidualnej odbywa się na zasadach ogólnych, a to oznacza, że taka zabudowa musi być zgodna z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Drugi artykuł natomiast stawia tezę, że obiekty budowlane niewymagających decyzji o pozwoleniu na budowę lub zgłoszenia są objęte nadzorem weryfikacyjnym, realizowanym na etapie wykonywania robót budowlanych oraz użytkowania obiektu budowlanego.

W „Zeszytach Naukowych” nie mogło oczywiście zabraknąć glos. Tym razem dotyczą one zagadnień samorządowych. W pierwszej, napisanej przez Michała Szwasta, ocenie i interpretacji poddane zostało postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 lutego 2016 r., II GSK 151/16 dotyczącego bezczynności w przedmiocie odebrania ślubowania od radcy prawnego. Druga natomiast, autorstwa Marzeny Świstak, omawia w sposób częściowo krytyczny stanowisko NSA dotyczące rozumienia kategorii nieprzydatność aplikanta radcowskiego do wykonywania zawodu radcy prawnego jako przesłanka skreślenia z listy aplikantów, wyrażone w wyroku z dnia 16 października 2018 r., II GSK 2949/16.

Całość dopełnia przegląd najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego (za okres październik 2021 – styczeń 2022 r.) zredagowany jak zwykle przez Kacpra Milkowskiego. Zachęcamy do lektury.

Przypominamy, że wszyscy zainteresowani publikacją na łamach „Zeszytów Naukowych” mogą skorzystać z nowej ścieżki zgłaszania opracowań. Można je przesyłać za pomocą panelu redakcyjnego dostępnego pod adresem: https://ojs.ejournals.eu/Radca-Prawny. Jest on owocem współpracy redakcji z Wydawnictwem Uniwersytetu Jagiellońskiego i gwarantuje profesjonalny przebieg procedury redakcyjnej oraz recenzyjnej. Kwartalnik „Radca Prawny. Zeszyty Naukowe” został umieszczony w ministerialnym wykazie naukowych czasopism punktowanych, przyznano mu 40 punktów.

Nowy numer kwartalnika można znaleźć tutaj.