Europejska konwencja o zawodzie prawnika do 2020 r.

Nasza szczególna rola pośredników pomiędzy obywatelami i sądami sprawia, że jako prawnicy znajdujemy się w centrum procesu sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Stosownie, odgrywamy kluczową rolę w zapewnieniu, że sądy, których misja jest fundamentalna w państwie opartym na zasadach praworządności, cieszą się zaufaniem publicznym. Aby zwykli ludzie mogli jednakże zaufać wymiarowi sprawiedliwości, muszą być przekonani, że prawnicy dysponują możliwościami skutecznego reprezentowania swoich klientów. Europejski Trybunał Praw Człowieka przypomniał te zasady w kilku orzeczeniach, w tym w sprawie Morice przeciw Francji (nr 29369/10, ETPC 2015).

Prawnicy służą pomocą w egzekwowaniu zasad praworządności. Czynią to, gdy chronią wolności jednostki oraz zapewniają egzekwowanie prawa do rzetelnego procesu sądowego, które zostało zagwarantowane w art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Niestety, w sytuacji gdy praworządność zostaje zagrożona, prawa związane z wykonywaniem zawodu prawnika także często podlegają ograniczeniu.

W dniu 25 stycznia 2018 r. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy przyjęło zgłoszoną 13 października 2016 r. Rekomendację 2121 (2018), która dotyczy opracowania europejskiej konwencji o zawodzie prawnika. Uznając minimalne standardy określone w Rekomendacji Rec(2000)21 Komitetu Ministrów do państw członkowskich dotyczącej wolności wykonywania zawodu prawnika, Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy przypomniało, że te standardy, chociaż nie są wiążące, mają służyć szczegółowemu opracowaniu i wprowadzeniu w życie zasad wynikających z wiążących obowiązków, a w szczególności zapisów Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Zwracając uwagę na fakt, że prawnicy w dalszym ciągu doświadczają nękania, gróźb i ataków, i że w niektórych państwach członkowskich takie ataki przybierają nawet na sile – stając się zakrojoną na szeroką skalę i systemową praktyką ¬– i wydają się skutkiem świadomej polityki, Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy jest zdania, że taki stan rzeczy stanowi dowód na konieczność wzmocnienia pozycji prawnej Rekomendacji Rec(2000)21 poprzez wpisanie jej postanowień do wiążącej konwencji oraz dodanie do niej skutecznego mechanizmu kontroli. Konwencja mogłaby także stać się źródłem wiążących zasad na szerszej niwie międzynarodowej poprzez dopuszczenie do jej ratyfikacji państw nieczłonkowskich.

Dlatego Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy wezwało Komitet Ministrów do opracowania i przyjęcia konwencji o zawodzie prawnika w oparciu o standardy określone w Rekomendacji Rec(2000)21. To do Komitetu Ministrów Rady Europy należy obecnie wdrożenie rekomendacji Zgromadzenia z pomocą grup roboczych Rady Europy i przy technicznym wsparciu ze strony CCBE, tak aby państwa członkowskie Rady Europy mogły podpisać dwieście dwudzieste piąte porozumienie do roku 2020.

Jako prawnicy europejscy, z pomocą naszych organów zawodowych, musimy zapewnić wsparcie i zjednoczyć nasze wysiłki w realizacji tego ambitnego i niezwykle ważnego przedsięwzięcia.

Informacja z kwietniowego wydania newslettera CCBE. Cały newsletter dostępny jest tutaj.