Gwarantowanie praw człowieka w sytuacjach kryzysowych – materiały Rady Europy
Pod przewodnictwem Polski, Grupa Redakcyjna Rady Europy ds. praw człowieka w sytuacjach kryzysowych (CDDH-SCR) opracowała zestaw materiałów dotyczących ochrony praw człowieka w warunkach nadzwyczajnych. Dokumenty te, przetłumaczone na język polski przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych, stanowią wartościowe źródło wiedzy i praktycznych wskazówek dla szerokiego grona odbiorców.
1. Narzędziownik do oceny wpływu na prawa człowieka środków podejmowanych przez państwo w sytuacji kryzysowej
Publikacja stanowi praktyczne narzędzie wspierające urzędników i decydentów w ocenie, czy wprowadzane w czasie kryzysu środki są zgodne z prawami człowieka. Zawiera metodykę oceny wpływu na prawa człowieka (OWPC), listy kontrolne i rekomendacje, wskazuje kluczowe zasady – takie jak równość, przejrzystość czy proporcjonalność – oraz etapy postępowania od identyfikacji zagrożeń po dostosowanie działań.
👉 Pobierz dokument (PDF)
2. Zalecenie CM/Rec(2024)7 Komitetu Ministrów wraz z raportem wyjaśniającym
Zalecenie przyjęte przez Komitet Ministrów Rady Europy w listopadzie 2024 r. określa zasady skutecznej ochrony praw człowieka w sytuacjach kryzysowych. Podkreśla, że środki nadzwyczajne powinny mieć charakter wyjątkowy i tymczasowy, a ich stosowanie musi podlegać kontroli parlamentów, sądów i niezależnych instytucji. Raport wyjaśniający rozwija treść zaleceń, odwołując się do doświadczeń m.in. pandemii COVID-19 i wojny w Ukrainie.
👉 Pobierz dokument (PDF)
3. Raport dotyczący praktyki państw członkowskich w odniesieniu do derogacji zobowiązań wynikających z Konwencji
Raport analizuje, w jaki sposób państwa członkowskie korzystały z możliwości derogacji przewidzianych w art. 15 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Zawiera przykłady ich stosowania w praktyce – od pandemii COVID-19, przez konflikty zbrojne i zamachy stanu, po niepokoje społeczne – oraz przedstawia procedury krajowe i wnioski dotyczące proporcjonalności i konieczności ograniczania praw w sytuacjach nadzwyczajnych.
👉 Pobierz dokument (PDF)