Portal informacyjny – zmiany w zakresie doręczeń

Przypominamy, że w najbliższych dniach wejdą w życie zmiany w zakresie doręczeń przez portal informacyjny. Dotyczą one wszystkich radców prawnych wykonujących zawód. Poniżej ich krótkie omówienie.

Z dniem 14 marca 2024 r. zacznie obowiązywać art. 22¹¹ ustawy z dnia 6 lipca 1983 r. o radcach prawnych (Dz.U. Nr 19, poz. 145 z późn. zm.). Zgodnie z ust. 1 radca prawny wykonujący zawód jest obowiązany posiadać konto w portalu informacyjnym, o którym mowa w art. 53e § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 217, z późn. zm.).

Ponadto zgodnie z art. 22¹¹ ust. 2 ustawy o radcach prawnych dziekan okręgowej izby radców prawnych występuje do Ministra Sprawiedliwości o usunięcie konta w portalu informacyjnym w przypadkach, o których mowa w art. 22² , art. 28 ust. 1 pkt 2 i 3 i ust. 2, art. 29 oraz art. 65². Innymi słowy, są to następujące sytuacje:

• w przypadku podjęcia uchwały o trwałej niezdolności radcy prawnego do wykonywania zawodu przez radę okręgowej izby radców prawnych na podstawie orzeczenia lekarskiego i po przeprowadzeniu szczegółowego postępowania wyjaśniającego;
• zawieszenie prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego w wypadku podjęcia przez radcę prawnego:
• pracy w organach wymiaru sprawiedliwości, w organach ścigania lub kancelarii notarialnej;
• zatrudnienia na stanowisku Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, jej wiceprezesa, radcy lub referendarza;
• zawieszenie prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia dyscyplinarnego o zastosowaniu tej kary;
• skreślenia radcy prawnego z listy radców prawnych w wypadku:
• wniosku radcy prawnego;
• choćby częściowego ograniczenia zdolności do czynności prawnych;
• utraty z mocy wyroku sądowego praw publicznych;
• nieuiszczania składek członkowskich za okres dłuższy niż jeden rok;
• śmierci radcy prawnego;
• orzeczenia dyscyplinarnego lub wyroku sądowego o pozbawieniu prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego.
• w przypadku tymczasowego zawieszenia przez sąd dyscyplinarny w czynnościach zawodowych radcy prawnego, przeciwko któremu toczy się postępowanie dyscyplinarne lub karne.

Zmiany związane są również z doręczaniem za pośrednictwem portalu informacyjnego. Wejdą w życie art. 131^1a Kodeksu postępowania cywilnego oraz art. 133a Kodeksu postępowania karnego.

Zgodnie z art. 131^1a KPC w razie niemożności doręczenia za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, sąd doręcza radcy prawnemu pisma sądowe, wyłącznie poprzez umieszczenie ich treści w portalu informacyjnym w sposób umożliwiający uzyskanie przez odbiorcę dokumentu potwierdzającego doręczenie. Nie dotyczy to pism, które podlegają doręczeniu wraz z odpisami pism procesowych stron lub innymi dokumentami niepochodzącymi od sądu, chyba że sąd dysponuje ich kopią utrwaloną w postaci elektronicznej (§ 1). Pismo uznaje się za doręczone w chwili wskazanej w dokumencie potwierdzającym doręczenie. W przypadku braku dokumentu potwierdzającego doręczenie, doręczenie uznaje się za skuteczne po upływie 14 dni od dnia umieszczenia treści pisma w portalu informacyjnym (§ 2). Przewodniczący zarządza odstąpienie od doręczenia pisma za pośrednictwem portalu informacyjnego, jeżeli dokonanie doręczenia w taki sposób jest niemożliwe ze względu na charakter pisma, w szczególności, jeżeli zachodzi potrzeba wydania stronie uwierzytelnionego odpisu orzeczenia lub tytułu wykonawczego (§ 3).

Analogiczne rozwiązanie znajduje się w KPK. W myśl art. 133a sąd dokonuje doręczeń pism procesowych lub innych pism obrońcy i pełnomocnikowi będącemu adwokatem, lub radcą prawnym przez umieszczenie ich treści w portalu informacyjnym, w sposób umożliwiający uzyskanie przez nadawcę i odbiorcę dokumentu potwierdzającego doręczenie (§ 1). Sąd może doręczyć pismo procesowe lub inne pismo ten sposób, jeżeli dysponuje nim w postaci elektronicznej. Nie dotyczy to pism, które podlegają doręczeniu wraz z odpisami pism procesowych stron lub innymi dokumentami niepochodzącymi od sądu (§ 2). Pismo uznaje się za doręczone w czasie wskazanym w dokumencie potwierdzającym doręczenie. W przypadku braku dokumentu potwierdzającego doręczenie pisma, doręczenie to uznaje się za skuteczne po upływie 14 dni od dnia umieszczenia treści tego pisma w portalu informacyjnym (§ 3). Przewodniczący zarządza odstąpienie od doręczenia pisma przez umieszczenie jego treści w portalu informacyjnym, jeżeli dokonanie doręczenia w taki sposób jest niemożliwe ze względu na charakter tego pisma, w szczególności jeżeli zachodzi potrzeba wydania stronie uwierzytelnionego odpisu orzeczenia (§ 4).

Ponadto zmodyfikowana zostanie treść elektronicznego potwierdzenia odbioru korespondencji (EPOK). Zgodnie z projektem rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie doręczania pism sądowych za pośrednictwem portalu informacyjnego w postępowaniu cywilnym, EPOK jest dokumentem potwierdzającym doręczenie albo dokumentem zawierającym informacje, że doręczenie uznaje się za skuteczne w trybie art. 131^1a § 2 zdanie trzecie KPC. Natomiast EPOK według projektu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie doręczeń elektronicznych w postępowaniu karnym to dokument potwierdzający doręczenie albo dokument zawierający informację, że doręczenie uznaje się za skuteczne w trybie art. 133a § 3 zdanie drugie KPK.

Po odbiorze pisma, na koncie, na którym umieszczono pismo, jest automatycznie prezentowana data jego odbioru, a w przypadku nieodebrania pisma w terminie 14 dni od daty umieszczenia pisma na koncie – data, w której upłynął termin, o którym mowa w art. 131^1a § 2KPC. Jeżeli data, w której upłynął termin, o którym mowa w art. 131^1a § 2 KPC, przypada na dzień uznany przez ustawę za dzień wolny od pracy lub na sobotę, to za datę odbioru uznaje się następny dzień, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą (projekt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie doręczania pism sądowych za pośrednictwem portalu informacyjnego w postępowaniu cywilnym). Analogiczna regulacja będzie obowiązywać w zakresie dokonywania doręczeń elektronicznych w postępowaniu karnym. Po odbiorze pisma, na koncie, na którym umieszczono pismo, jest automatycznie prezentowana data jego odbioru, a w przypadku nieodebrania pisma w terminie 14 dni od daty umieszczenia pisma na koncie – data, w której upłynął termin, o którym mowa w art. 133a § 3 KPK. Jeżeli data, w której upłynął termin, o którym mowa w art. 133a § 3 KPK, przypada na dzień uznany przez ustawę za dzień wolny od pracy lub na sobotę, to za datę odbioru uznaje się następny dzień, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą (projekt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie doręczeń elektronicznych w postępowaniu karnym). Warto także podkreślić, że doręczenie następuje z upływem 14-go dnia od daty umieszczenia pisma na koncie w portalu informacyjnym, zatem datą doręczenia będzie 14-ty dzień terminu, z zastrzeżeniem, że nie jest to dzień uznany przez ustawę za dzień wolny od pracy lub na sobotę. Od dnia 14 marca 2024 r. na EPOK nie będzie już umieszczana data zwrotu korespondencji, która mogła wprowadzać sąd i użytkownika w błąd, tylko albo (1) faktyczna data odbioru albo (2)  data, w której upłynął termin na odbiór, a pismo zostało uznane za doręczone.

Zachęcamy przedstawicieli okręgowych izb radców prawnych do rozpowszechniania informacji o zmianach, jakie zaczną obowiązywać z dniem 14 marca 2024 r.