Posiedzenie Komitetu Stałego CCBE w Brukseli

Komitet Stały CCBE spotkał się w Brukseli 21-22 marca, gdzie poruszono poruszono tematykę AMLU, strategii e-Justice i samoregulacji w zawodzie prawnika. Podkreślono ważność projektu e-CODEX i nowego Rozporządzenia UE dla sądowej współpracy transgranicznej. Omówiono działalność CCBE w kontekście śladu węglowego i współpracy z ELIL, zwłaszcza wsparcie dla uchodźców. Zajęto się także ochroną osób dorosłych w UE i przygotowaniem strategii CCBE na przyszłość.

Przed posiedzeniem Komitetu Stałego odbyło się spotkanie Komitetu AML, który obradował w godzinach porannych nad raportem CCBE o stanie legislacji i praktyki w poszczególnych państwach członkowskich (polską część raportu przygotowała radczyni prawna Magdalena Bartosiewicz).
Podczas obrad komitetu wskazywano na konieczność systematycznego informowania radców prawnych i adwokatów (zwłaszcza z mniejszych i jednoosobowych kancelarii) jakie mają obowiązki, zawiązane z regulacjami AML („AMLU”) i jakie ryzyka dla nich wiążą się z niewprowadzeniem właściwych procedur i naruszaniem przepisów AMLU. Proponowano także zwiększenie nadzoru samorządów nad swoimi członkami w zakresie wypełniania przez nich obowiązków AMLU.

W programie pierwszego dnia Komitetu Stałego najistotniejsze były dwie prezentacje dotyczące nowej strategii e-Justice, przedstawione przez p. Alain Pilette z Rady UE oraz p. Dirka Staudenmayera z Komisji Europejskiej.

Przedstawiciel Rady UE podkreślił, że w wyniku wprowadzenia nowej strategii e-Justice elektroniczna komunikacja pomiędzy sądami oraz komunikacja pełnomocników procesowych z sądem powinna być możliwa w każdym państwie członkowskim UE. Ważnym projektem w tym zakresie jest System elektronicznej wymiany informacji e-CODEX, umożliwiający bezpieczną i szybką transgraniczną wymianę danych, dotyczących konkretnych spraw, pomiędzy organami wymiaru sprawiedliwości.

Z kolei Dirk Staudenmayer położył nacisk na „rewolucję”, jaką dla 24 rodzajów postępowań transgranicznych przynosi Rozporządzenie Parlamentu i Rady nr 2023/2844 z 13 grudnia 2023 r. w sprawie cyfryzacji współpracy sądowej i dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych i handlowych o charakterze transgranicznym oraz współpracy wymiarów sprawiedliwości i dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych o charakterze transgranicznym.

W drugim dniu Prezydium ogłosiło, że tematem przewodnim Europejskiego Dnia Prawnika (przypadającego na 25 października każdego roku) ma być znaczenie „samoregulacji” zawodu prawnika (czyli podejmowanie przez samorządy radców prawnych i adwokatów decyzji istotnych dla struktury, sposobu i zasad działania samorządu, z jak najmniejszą ingerencją władz państwowych). Komitet Stały przyjął też manifest CCBE w sprawie tegorocznych wyborów do Parlamentu Europejskiego, którego tekst sprawdzić można tutaj.  W załączniku do niniejszego sprawozdania znajduje się wersja robocza tłumaczenia manifestu na j. polski.

Jean Marc Gollier przedstawił raport CCBE na temat śladu węglowego. CCBE wykonała obliczenia swojego pierwszego śladu węglowego za rok 2022 i opublikowała go w 2023 r. CCBE zdecydowała się zrekompensować swój ślad węglowy poprzez finansowanie projektu klimatycznego, zlokalizowanego w regionie Orinoko w Kolumbii, którego celem jest utworzenie lasów liściastych bliskich naturze, produkujących wysokiej jakości drewno, w połączeniu z pochłanianiem dwutlenku węgla.

W dyskusji nt. działalności ELIL (Fundacja European Lawyers in Lesvos) zastanawiano się, czy CCBE nadal powinno być członkiem ELIL. Jest to o tyle istotne, że oprócz Grecji (wyspa Lesbos) ELIL działa także w Polsce (głównie z uwagi na trudną sytuację na granicy polsko-białoruskiej i potrzebę dotarcia z pomocą prawną dla uchodźców, a wcześniej również w związku z masową imigracją obywateli Ukrainy). Bezpośrednio przed posiedzeniem Komitetu Stałego CCBE odbyło się spotkanie ELIL w Białymstoku, gdzie rozważano m.in. sposób zaangażowania ELIL w działania w Polsce oraz współpracę w tej kwestii z lokalnymi NGOs i samorządami zawodowymi. Koordynatorem działań prawnych ELIL w Polsce jest mec. Filip Czernicki. Podstawowe informacje o działalności ELIL w Polsce można znaleźć na stronie: https://www.europeanlawyersinlesvos.eu/poland .

Następnie Yvonne Goettler z sekretariatu CCBE przedstawiła projekt stanowiska CCBE, dotyczącego wniosku Komisji w sprawie rozporządzenia w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania środków oraz współpracy w kwestiach dotyczących ochrony osób dorosłych [dokument COM (2023) 280]. W Unii ciągle bowiem rośnie liczba osób dorosłych, które z powodu zaburzenia lub ograniczenia sprawności umysłowej i fizycznej nie są w stanie chronić swoich interesów. Jest to spowodowane starzeniem się społeczeństwa i wynikającą stąd zapadalnością na choroby związane z wiekiem, a także rosnącą liczbą osób z niepełnosprawnościami. CCBE traktuje priorytetowo kwestię ochrony bezbronnych osób dorosłych i uważnie śledzi prace Komisji Europejskiej w tym zakresie, biorąc również udział w konsultacjach publicznych rozpoczętych w 2022 r., a także pracując nad procedurami zabezpieczenia dla bezbronnych osób dorosłych, które są podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym. Więcej informacji o pracach Komisji na stronie 12 sprawozdania KE za rok 2023 „Skuteczna ochrona prawna i dostęp do wymiaru sprawiedliwości”:
https://orka.sejm.gov.pl/SUE10.nsf/Pliki-zal/COM%282023%29_786_1_PL_ACT_part1_v2.pdf/%24File/COM%282023%29_786_1_PL_ACT_part1_v2.pdf

Na koniec Prezes Pierre-Dominique Schupp przedstawił założenia i zakres działań grupy CCBE Strategy Task Force, mającej za zadanie wypracowanie strategii działania CCBE na najbliższe lata. Komitet rozpoczął pracę w marcu, w kwietniu zaplanowane są dwa kolejne spotkania.